Overlegcomité: Stabiliteitsprogramma 2019 – 2022 en Nationaal Hervormingsprogramma

Het Overlegcomité heeft akte genomen van het Stabiliteitsprogramma en heeft het Nationaal Hervormingsprogramma goedgekeurd. De documenten zullen voor het einde van de maand aan de Europese Commissie worden overgemaakt.

Charles Michel, eerste minister: "De federale regering heeft altijd de voorkeur gegeven aan een redelijke sanering die het economisch herstel, de jobcreatie en de ondersteuning van de strategische investeringen bevordert: mobiliteit, energie, digitalisering, infrastructuur etc.". En onze methode is een succes!”

Kris Peeters, vice-eersteminister en minister van Werk:  “De inspanningen en de hervormingen van de voorbije jaren hebben hun resultaat gehad. Zowel in jobs als in het saneren van het begrotingstekort. Het structureel begrotingsevenwicht bereiken we als we een bijkomende inspanning doen. Uitvoering jobsdeal en interprofessioneel akkoord (IPA) staan voorop in het nationaal hervormingsprogramma om jobcreatie en koopkracht verder te versterken”.

Alexander De Croo, vice-eersteminister en minister van Financiën: “We sluiten 2018 beter af dan verwacht. Ons land zet de weg naar een budgettair evenwicht verder. De enige manier om daarin te slagen is verder inzetten op meer jobs en meer mensen aan het werk.”

Sophie Wilmès, minister van Begroting: “Dit akkoord van het Overlegcomité over een indicatief traject om tegen 2021 opnieuw een evenwicht te bereiken, stelt ons in staat om de volgende regeringen een duidelijke routekaart te geven voor de verdere sanering van onze overheidsfinanciën. Tijdens deze legislatuur werden reeds belangrijke inspanningen geleverd met betrekking tot het tekort en de schuld van België. Maar dit werk mag niet worden herleid tot een intermezzo van vier jaar. Ik ben dan ook blij dat alle partners zich bereid tonen om hun verantwoordelijkheid te nemen op dit gebied.”

------

In het Nationaal Hervormingsprogramma (NHP) brengen de afzonderlijke regeringen verslag uit over de structurele hervormingen die ze hebben doorgevoerd. De maatregelen vormen een aanvulling op de begrotingsmaatregelen die in het Stabiliteitsprogramma worden beschreven. Volgens de regeringen beantwoorden deze aan de bevindingen van het rapport over België, de aanbevelingen voor 2018, de prioriteiten van de jaarlijkse groeianalyse, het traject om de doelstellingen van de Europa 2020-strategie te bereiken en dragen ze bij tot de verwezenlijking van de Europese pijler voor de sociale rechten. De prioriteiten zijn werkgelegenheid, investeringen en mobiliteit.

Op 24 juli 2018 had de federale regering een pakket van 28 werkgelegenheidsmaatregelen voorgesteld in het kader van de arbeidsdeal. De arbeidsdeal gaat zowel over de vraag- als de aanbodzijde van de arbeidsmarkt, maar bevat ook sociale en fiscale maatregelen. Het invullen van de knelpuntberoepen door in te zetten op opleiding en omscholing en het activeren en reactiveren van werklozen, met name de jongeren en de ouderen, zijn essentiële elementen. De meeste maatregelen zijn al genomen. De gewesten zijn nauw betrokken bij de uitvoering van het pakket maatregelen.

De arbeidsmarkt - en meer in het algemeen de economische groei op lange termijn – heeft ook baat bij de strategische investeringen. In samenspraak met de gewesten is er vooruitgang geboekt met het Nationaal Pact voor Strategische Investeringen (NPSI) van 2018. Op 11 september 2018 publiceerde het Strategisch Comité, opgericht in 2017, een rapport met 82 aanbevelingen over zes thema’s. Tot 2030 zullen de privé- en de overheidssector ongeveer 150 miljard euro vrijmaken voor de investeringsbehoeften van de beide sectoren. Een belangrijk domein is de mobiliteit, met een sterke focus op het spoor, de weg en de waterwegen, maar ook op bijvoorbeeld fietsroutes en elektriciteits- en LNG-bevoorradingspunten. Een ander belangrijk domein is energie, waarbij onder meer bijzondere aandacht wordt besteed aan hernieuwbare elektriciteit, geothermische energie, onderzoek naar de verwerking van kernafval en de energie-efficiëntie van de (openbare) gebouwen. Daarnaast wordt ook veel belang gehecht aan de investeringen in de digitalisering en de onderwijsinfrastructuur. De Europese Investeringsbank (EIB) neemt deel aan de financiering van 4 GW-capaciteit in de offshore windmolenparken, maar ook aan projecten zoals de Luikse tram.

Naast de investeringen in infrastructuur buigt men zich ook over het mobiliteitsvraagstuk door middel van investeringen in schone technologieën en de aanpassing van de keuze van vervoersmiddel. De federale regering heeft het mobiliteitsbudget en de “cash for car”-regeling gelanceerd als alternatief voor het gebruik van bedrijfswagens. De gewesten werken onder meer aan de modal shift, de co-modaliteit, de duurzaamheid van de bussen, de geleidelijke afschaffing van fossiele brandstoffen, een kilometerheffing voor personenwagens en een betere groepering van de vracht.

De gewesten en gemeenschappen en de sociale partners zijn nauw betrokken bij het structurele hervormingsproces. Deze programma's tonen ook de vooruitgang die is geboekt bij de verwezenlijking van de regionale doelstellingen van de Europa 2020-strategie en de maatregelen die hiertoe werden genomen.

Het Overlegcomité heeft ook akte genomen van het Stabiliteitsprogramma. Het samenwerkingsakkoord betreffende het Verdrag inzake Stabiliteit, Coördinatie en Governance in de Economische en Monetaire Unie (VSCG) voorziet in een mechanisme voor de verdeling van de begrotingsdoelstellingen tussen de verschillende beleidsniveaus.

In dit kader heeft de Hoge Raad van Financiën op 28 maart jl. een advies uitgebracht over het begrotingstraject ter voorbereiding van het Stabiliteitsprogramma 2019-2022. Er worden twee trajecten voorgesteld, afhankelijk van het al dan niet toekennen van de flexibiliteitsclausule voor de structurele hervormingen. Deze twee trajecten hebben tot doel tegen 2021 opnieuw een structureel evenwicht te bereiken.

Wat de doelstellingen van dit Stabiliteitsprogramma betreft, wordt ernaar gestreefd om tegen 2021 een structureel evenwicht te bereiken voor alle verschillende beleidsniveaus, op basis van een traject dat rekening houdt met de toekenning van de flexibiliteitsclausule voor de structurele hervormingen, zoals voorzien door de Hoge Raad van Financiën.

De voorbereiding van het Stabiliteitsprogramma is dit jaar bijzonder omdat ze deel uitmaakt van een tijdsdynamiek die wordt gekenmerkt door de federale en regionale verkiezingen van eind mei. Het Stabiliteitsprogramma bestaat er echter in een meerjarig traject voor te stellen dat in principe ook na de termijn van mei 2019 bindend is voor de verschillende regeringen.

 In deze bijzondere context is het nuttig eraan te herinneren dat de verschillende regeringen in 2014, aan de vooravond van de regionale en federale verkiezingen, een indicatief Stabiliteitsprogramma (2014-2017) hebben ingediend bij de Europese Commissie. Met het oog op de verkiezingen die in mei zowel op regionaal als federaal niveau zullen worden gehouden, wordt voorgesteld om zich te baseren op hetzelfde principe dat de verschillende regeringen in 2014 hebben gevolgd.

Wat de doelstellingen betreft, beoogt het Stabiliteitsprogramma tegen 2021 een structureel evenwicht te bereiken voor alle verschillende beleidsniveaus, zoals aanbevolen door de Hoge Raad van Financiën, en het traject te volgen met de toekenning van de flexibiliteitsclausule voor de structurele hervormingen.

De verdeling van het traject tussen entiteit I, entiteit II en België op basis van de hierboven uiteengezette principes is als volgt: