Aanslagen Tunesië: de eerste minister mobiliseert de regering om het terrorisme te bestrijden

Charles Michel heeft deze namiddag  Gilles de Kerchove, Europees coördinator voor de strijd tegen terrorisme, ontmoet. De premier heeft van gedachten gewisseld over de Europese expertise in een globalere aanpak van de strijd tegen terrorisme, ook in de preventie van radicalisering. Charles Michel, die een maand geleden de Tunesische eerste minister ontmoette,  heeft de Tunesische vraag voor steun tegen terrorisme en radicalisme benadrukt.  

Permanente mobilisatie

In het licht van de aanslagen in Frankrijk, Tunesië en Koeweit van afgelopen vrijdag heeft de eerste minister de acties en contacten met de verschillende veiligheidsdiensten opgedreven.

Vrijdagnamiddag heeft Charles Michel een spoedvergadering van het Strategisch Comité van Inlichting en Veiligheid belegd om een stand van zaken op te maken over de beschikbare informatie na de aanslagen en om beveiligingsmaatregelen te nemen. Zo werd beslist om de bescherming van de SEVESO-sites in België, alsook sommige potentiële doelwitten te versterken.

Charles Michel heeft het afgelopen weekend ook contact gehad met zijn Britse ambtgenoot David Cameron. Naast Belgische slachtoffers zijn er ook Britse onderdanen onder de slachtoffers van de terroristische aanslag in Sousse. De eerste ministers hebben beslist om initiatieven te nemen om de Europese samenwerking inzake de strijd tegen terrorisme te versterken. Er zal contact worden opgenomen in die zin met de Tunesische overheid om hen te begeleiden en hun hulp aan te bieden.

Concrete engagementen

De Belgische regering heeft, op voorstel van de minister van Begroting, Hervé Jamar, vorige week ongeveer 40 miljoen euro vrijgemaakt voor veiligheidsmaatregelen die voorzien waren tijdens de begrotingscontrole.  Hervé Jamar: “het is voor mij belangrijk op een duidelijke manier een precies investeringsbudget vrij te maken om de veiligheid van onze burgers te verbeteren. Ondanks de gevoelige budgettaire context blijft de strijd tegen terrorisme een topprioriteit.”

Jan Jambon, vicepremier, minister van Veiligheid en Binnenlandse Zaken: “Veiligheid is de eerste taak van een regering. Als minister van Veiligheid, is het mijn taak om me te verzekeren van het feit dat de veiligheidsdiensten de nodige mensen, middelen en materiaal krijgen om hun taak goed te kunnen uitvoeren. Dit is nog meer het geval voor de strijd tegen terrorisme. Deze investeringen zijn een eerste positief signaal . Andere investeringen zullen nog volgen in de komende weken en maanden.”

Minister van Justitie, Koen Geens:  “De bijkomende middelen die ik als Minister van Justitie heb gevraagd voor de Veiligheid van de Staat, de geïntegreerde politie, het federaal parket en het gevangeniswezen, zijn van groot belang in de strijd tegen radicalisering en terrorisme. Een belangrijk deel ervan betreft immers technologische investeringen die de diensten moeten toelaten om hun ‘targets’ nog sneller op te sporen en hun activiteiten te monitoren. Vandaag nog vertrekt een internationale rogatoire commissie met één federaal magistraat en 2 leden van de federale gerechtelijke politie om het gerechtelijk onderzoek in Tunesië voor België op te volgen.” 

 Hieronder enkele voorbeelden van investeringen waarmee de regering heeft ingestemd.

• Beveiliging locaties Joodse gemeenschap: 4 miljoen
• Staatsveiligheid: 539 kEUR
• Kogelvrije vesten detachering VDKP op het Paleis: 61,5 KEUR
• Uitrusting voor nieuw personeel operatie VVSE (wapens, laders, kokers, holsters etc.): 52,4 kEUR
• Uitrusting gespecialiseerd personeel VVSE (oortjes/radio’s/cameralenzen etc.): 99,1 kEUR
• Aankoop rollend materieel VVSE: 440 kEUR
• Radiomateriaal Astrid VVSE: 140 kEUR
• Geblindeerde wagens buitenlandse posten (Jeruzalem, Bujumbura, Amman en Niamey): 560 kEUR
• Extra bewaking buitenlandse posten (tijdelijke versterking nodig in Istanbul, Ankara, Tunis, Parijs, Niamey, Islamabad, Amman, Ouagadougou, Bamako, Nairobi, Bujumbura): 1 136 kEUR
• Materiaal voor speciale eenheden (dagbrillen snipers / snipers/ granaatwerpers/nachtzicht/tasers/semiautomatische wapens/vuistwapens/bombkiller/Simon-granaten/munitie): 1 976 kEUR
• Materiaal voor speciale eenheden (schilden, helmen, zware ballistische beschermingsvesten, gasmaskers, luchtbommen etc.): 2 878 kEUR
• Materiaal voor het inzamelen van gegevens (DSU): 3 803 kEUR
• 3D-scanner en drone voor FGP Brussel: 169,4 kEUR

Ingevolge de aanslagen in Parijs in januari en de antiterroristische operatie die onder meer in Verviers werd gevoerd, had de regering haar plan voor de strijd tegen terrorisme en radicalisme vervroegd. Ministers van Binnenlandse Zaken en Veiligheid Jan Jambon en van Justitie Koen Geens hebben 12 maatregelen ingevoerd. De meeste van deze maatregelen zijn van toepassing of worden dat in de komende weken.

1. Aanvulling van het strafwetboek met een nieuw terroristisch misdrijf, namelijk verplaatsing naar het buitenland voor terroristische doeleinden.

Dit heeft tot doel de strijd tegen terrorisme te versterken door iedereen die naar het buitenland gaat of naar België komt voor een terroristisch misdrijf, aan te klagen. Bv.: de aanslag in het Joodse museum in Brussel heeft aangetoond dat verplaatsingen m.b.t. terrorisme niet alleen gevaarlijk zijn wanneer het gaat om het verlaten van het Belgisch grondgebied, maar ook wanneer het gaat om verplaatsingen naar België, bv. door een persoon, al dan niet van Belgische afkomst, die in Syrië zou hebben verbleven.

2. Uitbreiding van de lijst van strafbare feiten die aanleiding geven tot het gebruik van bijzondere opsporingsmethoden (art. 90ter Wetboek van Strafvordering)

Dit artikel heeft tot doel  het afluisteren, kennisnemen en opslaan van privécommunicatie of -telecommunicatie toe te staan, enerzijds voor terroristische misdrijven (publieke provocatie om een terroristisch misdrijf te plegen, rekrutering voor terrorisme, training voor terrorisme) en anderzijds van wie zich naar het buitenland verplaatst of naar België komt met het oog op een terroristisch misdrijf.

3. Uitbreiding van de mogelijkheden tot intrekking van de nationaliteit.

Het intrekken van de Belgische nationaliteit is voortaan mogelijk voor alle terroristische inbreuken.

4. Tijdelijke intrekking van de identiteitskaart, weigering tot aflevering en intrekking van paspoorten.

Het wetsontwerp is bedoeld om de weigering tot het afleveren van een Belgische identiteitskaart, het intrekken of ongeldig verklaren (indien fysieke intrekking niet mogelijk is) ervan mogelijk te maken. De identiteitskaart maakt het immers mogelijk om – zonder paspoort – naar en uit verschillende landen te reizen.  

5. Hervorming van de inlichting- en veiligheidsstructuren. Nationale Veiligheidsraad.

De nieuwe Nationale Veiligheidsraad (NVR) wordt voorgezeten door de eerste minister en bestaat naast de ministers van Justitie, Defensie, Binnenlandse Zaken en Buitenlandse Zaken uit de eventuele overige vice-eersteministers. De recentste vergadering van de NVR vond plaats op 22 juni.

6. Activering van het bij wet voorziene mechanisme ter identificatie van personen die betrokken zijn bij de financiering van terrorisme en wier tegoeden zullen worden bevroren.

7. Herziening van de omzendbrief “Foreign Fighters” van september 2014

Deze omzendbrief betreft het informatiebeheer en de opvolgingsmaatregelen voor de “Foreign Fighters” die in België verblijven.

8. Gegevensuitwisseling. Optimalisering van de gegevensuitwisseling tussen de overheden en de administratieve en gerechtelijke diensten.

9. Herziening Plan R. De herziening van het Plan R 2005 tegen radicalisering wordt versneld om rekening te houden met de laatste ontwikkelingen.

Het Plan Radicalisme waarvan de uitvoering door het OCAD wordt gecoördineerd, is als vertrouwelijk geclassificeerd overeenkomstig de wet van 11 december 1998.

10. Strijd tegen radicalisme in gevangenissen

Plan Justitie van Koen Geens.

11. Inzet van het leger voor bijzondere toezichtsopdrachten

12. Versterking van de capaciteit van de Staatsveiligheid en overdracht van de bescherming van de VIP’s naar de federale politie

De werkzaamheden betreffende de in het regeerakkoord voorziene overdracht van beschermingsassistenten van de Staatsveiligheid naar de federale politie, zijn opgestart.

De maatregelen 1, 2, 3, 4 en 12 zijn aan het Parlement overgedragen ter stemming. De maatregelen 5, 10 en 11 zijn uitgevoerd. De maatregelen 6, 7, 8 en 9 zitten in een finale fase.